Những thanh âm từ quá khứ
Những cụ trong xóm kể lại rằng, đất Đức Bác bỏ (nay nằm trong xã Đức Bác bỏ, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc) xưa vốn là 1 trong những bãi bồi ven sông Lô gọi là Kẻ Lép. Một ngày, lũ sông Lô ồ ạt kéo về, cuốn nửa đất Đức Bác bỏ quý phái bờ phía kia nằm trong xóm Phù Ninh (nay nằm trong huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Lâu). Vì thế mang chung xuất xứ nên từ khi, nhị xóm Đức Bác bỏ và Phù Ninh mang mối liên hệ thân thiết, mật thiết như bạn bè. Hằng năm, người dân Đức Bác bỏ sẽ đón người dân Phù Ninh quý phái sông để làm lễ cầu thõa mãn, bình yên mỗi lần Tết tới xuân về. Tục hát trống quân cũng từ khi đấy.
Trước giờ tập luyện của câu lạc bộ
Tục xưa lưu lại, liên hoan Trống quân Đức Bác bỏ được tổ chức vào cha ngày đầu xuân năm mới thế hệ. Tính từ lúc trưa ngày mùng một Tết, những chàng trai Đức Bác bỏ mang quần White, áo White, đầu buộc khăn đỏ, đai sống lưng đỏ, đeo trống sẽ kéo nhau ra Bến Quán để đón đào Phù Ninh quý phái dự hội. Trong trong cả quy trình đón rước từ bến đò vào đình xóm, đoàn rước được phân thành nhiều dây, mỗi dây là 1 trong những tốp bao gồm cha chàng trai Đức Bác bỏ và cha cô đào Phù Ninh. Những chàng trai sẽ vận chuyển theo vòng tròn vây quanh những cô nàng và tiến dần về hướng đình xóm, còn những cô nàng vừa đi vừa hát theo tiết tấu trống.
Đoàn rước trải trải qua nhiều khoảng không giống nhau. Khoảng đầu là hát tiếp đón và trao trống cho đào. Đấy là khoảng hát mang tính chất giao đãi, mở màn hội trống quân (ví dụ: Đi đâu từ sớm tới giờ/ làm cho anh đợi, anh chờ, anh mong – phía em còn dở hội chùa/ vì vậy em phải quý phái sông trưa thế này). Khoảng thân là khoảng hát vận. Đấy là khoảng hát mang thời kì lâu nhất và cũng là thời cơ để nam nữ nhị xóm thi tài ứng đối (ví dụ: Đôi phía sản phẩm xứ giãn ra/ để tôi đối địch với cha cô đào – anh nào chưa vợ thì vào/ kẻo em nói tới về nhà vợ ghen tuông). Khoảng cuối là khoảng kết phần hát ứng đối lúc đoàn hát sẽ sắp tới cửa Đình, báo hiệu cho mọi người biết phần chính của hội sẵn sàng ra mắt (ví dụ: Trống quân hát tới cội đa/ trên thờ tứ mùi vị dưới ta với bản thân – trống quân hát tới cửa đình/ trên thờ tứ mùi vị dưới bản thân với ta).
Sau lúc phần hát kết thúc, những nam thiếu nữ tú cúi lạy trước ban thờ cầu xin thần linh ban phước lành. Khi này, người ta chính thức xuất hiện đình để vào tế lễ, báo hiệu liên hoan sẽ chính thức mở đầu. Sau phần lễ, đào Phù Ninh sẽ vào hát Thờ theo đúng thể thức và xóm cũng mở đầu vào hội. Sáng sủa mùng nhị Tết, sau cha tuần tế, những cô đào sẽ trình diễn những màn múa hát. Nhì mùi vị trưởng lão của xóm Đức Bác bỏ sẽ thay mặt dân xóm nhận lời chúc của những cô đào, song song, thưởng tiền lấy may cho những đào nương. Những chương trình múa hát sau đấy ra mắt trong cả một ngày dài cho tới tối.
Dân xóm tổ chức hát đúm tại gian Đại Bái của đình xóm. Có nhẽ trong hội trống quân, đó là tiết mục thu hút nhất, thu hút sự tham gia của nhiều người nhất. Lúc hát đúm, những cô nàng sử dụng một khăn tay mầu sắc hồng mang thêu hoa, phía trong để gói trầu cau. Lúc vào cuộc hát, nếu bắt gặp chàng trai nào đống ý thì cô nàng ném đúm trầu cau cho chàng trai đấy. Nếu chàng trai ưng thuận thì mở ra lấy trầu cau và gói vào gương, lược hoặc tiền rồi trao lại cho cô nàng.
Cứ tương tự, cuộc vui ra mắt trong ko khí đầy phấn khởi, say mê cho tới không còn ngày mùng cha Tết thì những cô đào Phù Ninh xin phép ra về. Người dân Đức Bác bỏ trao đá quý và tiễn chân đào ra bến sông cùng lời hứa bắt gặp ở hội hát năm sau.
… và mẩu truyện vấn đề hồi phục
Sau nhiều thăng trầm của lịch sử vẻ vang, liên hoan Trống quân Đức Bác bỏ cũng như nhiều mô hình thẩm mỹ khác lúc dần bị mai một, ngoài ra mất tích khỏi đời sống văn hóa truyền thống. Chuyện đời bờ biển nương dâu là điều không dễ tách nhưng sự thăng trầm của mô hình diễn xướng lạ mắt này ko ngờ lại buồn và nhiều hoài niệm tới vậy.
Câu lạc bộ trống quân Đức Bác bỏ trình diễn “truyền lửa” tại một ngôi trường học tập trên khu vực.
Trò truyện với công ty du lịch Đà Nẵng, ông Lưu Văn Hải – Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Trống quân Đức Bác bỏ tâm tình: “Thời kỳ công ty du lịch Đà Nẵng lúc to lên sẽ ko còn được nghe những làn điệu trống quân. Toàn bộ chỉ là những hoài niệm còn sót lại qua mẩu truyện của những bậc trưởng thượng trong xóm. Những cụ truyền rằng, liên hoan trống quân bị mất từ những năm đầu cách mệnh do chiến tranh kéo dãn, dân tình tứ tán, đình xóm bị phá bỏ nên chẳng người nào còn tâm trí để mở hội hè. Sau đây hòa bình rồi thì dân phải vật lộn với thời cuộc, với miếng cơm manh áo nên cũng ko người nào còn nhắc tới trống quân”.
Sắp thế kỷ sẽ trôi qua Tính từ lúc ngày những cô nàng Phù Ninh ở đầu cuối đựng chuyến đò kết hội, Bến Quán sẽ ko còn giờ đồng hồ nói cười cợt của nam thiếu nữ tú mỗi lúc Tết tới xuân về. Thông thoáng dòng, những chàng trai cô nàng tuổi mười tám, đôi mươi của nhị xóm Đức Bác bỏ và Phù Ninh xưa giờ phần nhiều sẽ thành người thiên cổ. Những người còn sót lại thì vẫn leo lét cháy những tia sáng sủa ở đầu cuối, tia sáng sủa của niềm mong muốn một ngày Trống quân Đức Bác bỏ sẽ hồi phục và rực rỡ hơn xưa.
Rất may về Đức Bác bỏ thời điểm ngày hôm nay, người viết lách sẽ thấy tia sáng sủa đấy bùng lên thành ngọn lửa, mặc dù cho ngọn lửa đấy còn yếu ớt ớt. Ông Lưu Văn Hải san sẻ: “Trống quân Đức Bác bỏ mở đầu được để ý và hồi phục từ tầm những năm 2005 và tôi cho là đấy là ý định rất ngẫu nhiên. Mỗi người nhân dân tôi đều tranh thủ khi nông nhàn tự nguyện rủ nhau xây dựng tổ, group để tập luyện. Như mong muốn nữa là trong xóm vẫn còn đấy nhị nghệ nhân còn sống, tuy rằng tuổi cao nhưng những cụ đều tận tình truyền nghề, truyền tri thức. Tính tới nay, câu lạc bộ của công ty du lịch Đà Nẵng mang tầm sắp 30 thành viên thông thường xuyên tập luyện và đi trình diễn ở những sự khiếu nại do xã, huyện tổ chức. Việc hồi phục liên hoan Trống quân Đức Bác bỏ như trước đó kia mang thể là 1 trong những vấn đề không dễ trong sau này sắp nhưng tôi tin nhất mực giờ đồng hồ trống hội sẽ được mở lại”.
Trước không dễ khăn và những thử thách của thời đại, ông Hải vẫn tin rằng: “Mấy năm Thời gian qua, cơ quan ban ngành tỉnh Vĩnh Phúc rất ưa chuộng và tạo điều khiếu nại để hồi phục na ná tăng trưởng hát Trống quân Đức Bác bỏ. Vì thế thế, làm việc của Câu lạc bộ Trống quân sôi sục, nhiều năm kinh nghiệm hơn. Núi sông cũng đang lên plan phục dựng lại đình xóm Đức Bác bỏ nhằm mục tiêu hồi phục lại ko gian diễn xướng, tạo nền móng cho việc hồi phục toàn thể liên hoan về sau. Tôi tin nếu mỗi người dân Đức Bác bỏ cùng chung tay thắp lên ngọn lửa, ánh sáng sủa của một liên hoan cổ xưa vốn sẽ thất truyền nhất mực sẽ được lan tỏa. Nhất mực sẽ mang ngày,s bến đò Đức Bác bỏ lại vang giờ đồng hồ nói cười cợt của trai Đức Bác bỏ, gái Phù Ninh”.