Từ cuốn “Tiêu chí đánh giá SGK theo định hướng phát triển năng lực” (NXB Giáo dục Việt Nam), PGS.TS. Nguyễn Thị Tố Mai (Trường ĐHSP Nghệ thuật (*6*) ương) lập bảng, làm rõ những điểm khác của dạy học tiếp cận nội dung với dạy học tiếp cận phát triển năng lực.
Thứ nhất, về tiềm năng dạy học:
Điểm khác biệt cơ phiên bản của tiềm năng là dạy học theo triết lý nội dung chủ yếu hèn đạt tới tạo nên tri thức, kỹ năng, thái độ cho tất cả những người học nhưng chưa ví dụ thành phẩm chất và năng lực khắc phục những vấn đề vận dụng vào thực tiễn như dạy học phát triển năng lực.
Thứ nhị, về nội dung dạy học:
Bảng so sánh sánh cho thấy nội dung dạy học phát triển năng lực với điểm khác cơ phiên bản so sánh với dạy học trang bị tri thức là: ưu tiên những kỹ năng thực hành, vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, nội dung chương trình với tính mở; Sách giáo khoa ko theo khối hệ thống tri thức liền mạch. Việc ko thành khối hệ thống nội dung liền mạch của Sách giáo khoa với thể là nhược điểm vì thế HS không dễ khối hệ thống tri thức lúc quan trọng?
Thứ tía, về phương pháp dạy học (PPDH)
Dạy học theo triết lý
nội dung/trang bị tri thức
Dạy học theo triết lý
phát triểnnăng lực
– Người dạy là người truyền thụ tri thức, học sinh tiếp thu những tri thức được quy định sẵn.
– Người học với phần “thụ động”, không nhiều phản biện.
– Giáo án thông thường được kiểu dáng theo trình tự đường thẳng, chung cho tất cả lớp
– Người học không dễ với điều khiếu nại tìm tòi do tri thức sẽ được với sẵn trong sách.
– Giáo viên sư dụng nhiều PPDH cổ điển (thuyết trình, hướng dẫn thực hành, trực quan…)
– Người dạy chủ yếu hèn là người tổ chức, cung cấp trò chiếm lĩnh tri thức; ưu tiên phát triển khả năng khắc phục vấn đề của trò.
– Coi trọng những tổ chức làm việc, trò hành động tham gia những làm việc. Coi trọng hướng dẫn trò tự tìm tòi
– Giáo án được kiểu dáng phân nhánh, với sự phân hóa theo trình độ và năng lực.
– Người học với nhiều thời cơ được bộc bạch ý kiến, tham gia phản biện.
– Giáo viên dùng nhiều PPDH cởi mở (khắc phục vấn đề, tự phát hiện, trải nghiệm…) liên kết PP cổ điển
Qua phần so sánh sánh về PPDH cho thấy, điểm sáng cơ phiên bản của dạy học phát triển năng lực là lấy người học làm trung tâm, dùng những PPDH cởi mở liên kết cổ điển, thầy chủ yếu hèn giữ vai trò dẫn dắt, tổ chức, trò hành động. Từ khi phát huy cao nhất năng lực khắc phục vấn đề, năng lực thông minh và tự học của người học.
Còn dạy học theo tiếp cận nội dung thì thầy là trung tâm, dùng nhiều PPDH cổ điển. Đặc biệt, lối soạn giáo án theo phong thái cổ điển là chỉ soạn từng bước theo trình tự tri thức (theo đường thẳng) bất di bất dịch như thông thường thấy, chỉ soạn cho một dạng nhân vật ko thích hợp với dạy học theo năng lực là cần phân nhánh, phân loại trình độ cho nhân vật HS khác nhau.
Thứ tư, về môi trường thiên nhiên học tập:
Môi trường xung quanh học tập cũng với những điểm khác trong dạy học phát triển năng lực so sánh với dạy học cổ điển là: người dạy với thể đứng phía sau, đứng ở sắp, không ở gần… để tinh chỉnh và điều khiển group học tập, tạo ko khí linh động, thân thiết trong lớp học. Lớp học với thể ở ko gian ngoài trời, ở thực địa, với thể kê bàn ghế quây vào nhau…
Thứ năm, về thẩm định:
Dạy học theo triết lý
nội dung/trang bị tri thức
Dạy học theo triết lý
phát triển năng lực
– Tiêu chí thẩm định chủ yếu hèn được xây dựng dựa trên tri thức, kỹ năng, thái độ gắn với nội dung sẽ học, chưa ưa chuộng toàn bộ tới khả năng vận dụng tri thức vào thực tiễn.
– Người dạy thông thường được toàn quyền trong thẩm định.
– Tiêu chí thẩm định lệ thuộc thành tựu “đầu ra”, ưa chuộng tới sự tiến bộ của người học, ưu tiên khả năng vận dụng tri thức sẽ học vào thực tiễn.
– Người học được tham gia vào thẩm định cho nhau.
Giám định của dạy học phát triển năng lực trình bày rõ tiềm năng cần đạt của triết lý này, đấy là thành phầm “đầu ra” với vận dụng tri thức sẽ học vào thực tiễn được thường xuyên ko, học và với biết làm ko? Một điểm đáng xem xét trong thẩm định của dạy học phát triển năng lực là người học được tham gia vào quy trình thẩm định, tăng lên năng lực phản biện, một phẩm chất rất cần thiết của nhân loại thời kỳ tiên tiến.
Thứ sáu, về thành phầm dạy dỗ:
Dạy học theo triết lý
nội dung/trang bị tri thức
Dạy học theo triết lý
phát triển năng lực
– Tri thức người học với được chủ yếu hèn là ghi lưu giữ
– Do tri thức với sẵn nên người học tùy thuộc vào Giáo trình/Tài liệu/Sách giáo khoa.
– Không nhiều để ý tới khả năngứng dụng nên thành phầm GD là những nhân loại không nhiều năng động, thông minh.
– Tri thức người học với được là khả năng vận dụng vào thực tiễn.
– Phát huy sự tìm tòi nên người học ko tùy thuộc vào Giáo trình/Tài liệu/Sách giáo khoa.
– Phát huy khả năngứng dụng nên thành phầm GD là những nhân loại năng động, tự tín.
Rõ thành phầm GD của nhị mẫu hình phát triển GD là rất khác nhau. Đây đó là vấn đề cần thiết nhất. Bất kỳ một chiến lược GD, mẫu hình GD nào thì cũng đi tới ở đầu cuối là thành phầm của quy trình GD ra sao.
Từ những phần so sánh sánh, PGS.TS. Nguyễn Thị Tố Mai cho thấy, ngày xưa và hiện nay (tính tới năm 2019), GD của Việt Nam tuy rằng với nhiều sự đổi thế hệ, với vận dụng PPDH cởi mở, là những PP đặc trưng của dạy học theo phát triển năng lực nhưng vẫn không hẳn là mẫu hình dạy học theo phát triển năng lực; do vì thế thế hệ chỉ vận dụng một vài ba thành tố là dùng những PPDH và một một phần đấy, vận dụng phương thức tổ chức dạy học.
Trong lúc đấy, tiềm năng, nội dung chương trình, sách giáo khoa, môi trường thiên nhiên dạy học, phương thức rà soát thẩm định… trong dạy học phổ thông vẫn là của mẫu hình dạy học tiếp cận nội dung, tức là trang bị tri thức, kỹ năng, thái độ cho tất cả những người học.